Holandia słynie z dobrej organizacji pracy oraz wyważonego podejścia do równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Pracownicy zatrudnieni na etacie mogą liczyć na płatne urlopy, dni wolne z tytułu świąt państwowych oraz zabezpieczenie na wypadek choroby lub konieczności opieki nad dzieckiem. W tym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące dni wolnych w holenderskim systemie pracy.
Ile dni płatnego urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi w Holandii?
Każdemu pracownikowi w Holandii przysługuje minimalna liczba 20 dni roboczych płatnego urlopu rocznie przy pełnym etacie (czyli 4 razy liczba dni pracy w tygodniu). Przykładowo, jeśli pracujesz 5 dni w tygodniu, masz prawo do 20 dni urlopu.
W praktyce jednak wielu pracodawców (szczególnie w układach zbiorowych – CAO) oferuje więcej – często 24, 25 lub nawet 30 dni rocznie. Niewykorzystane dni urlopowe można przenieść na kolejny rok, ale tracą ważność po 5 latach (lub po 6 miesiącach – w przypadku minimalnego ustawowego urlopu).
Dodatkowe dni wolne dla pracownika w Holandii
Oprócz standardowego urlopu wypoczynkowego pracownicy w Holandii mogą otrzymać tzw. urlop dodatkowy (bovenwettelijke vakantie), który wynika z układu zbiorowego pracy, regulaminu firmy lub umowy indywidualnej.
Pracownik może także wnioskować o urlop bezpłatny, którego warunki zależą od uzgodnień z pracodawcą.
Zwolnienie chorobowe w Holandii
W przypadku choroby pracownik w Holandii ma prawo do płatnego zwolnienia lekarskiego przez okres do 2 lat. Pracodawca jest zobowiązany do wypłacania co najmniej 70% wynagrodzenia (choć wielu pracodawców wypłaca 100% w pierwszych tygodniach lub miesiącach – zależnie od umowy lub CAO).
W czasie choroby pracownik ma obowiązek kontaktowania się z firmowym lekarzem (bedrijfsarts) i uczestniczenia w planie powrotu do pracy (re-integratie).
Opieka nad dzieckiem
Rodzicom w Holandii przysługują różne formy urlopu związane z opieką nad dzieckiem:
-
Kraamverlof (urlop ojcowski) – ojcu przysługuje 1 tydzień (pełnopłatny) po narodzinach dziecka. Dodatkowo może skorzystać z 5 kolejnych tygodni w ciągu 6 miesięcy (płatność przez UWV na poziomie 70% pensji).
-
Ouderschapsverlof (urlop rodzicielski) – oboje rodzice mogą wziąć do 26 tygodni urlopu rodzicielskiego na dziecko do 8 roku życia. Część tego urlopu (maks. 9 tygodni) może być płatna w wysokości 70% pensji, jeśli zostanie wykorzystana w ciągu roku od narodzin dziecka.
-
Zorgverlof (urlop opiekuńczy) – pracownik ma prawo do krótkoterminowego urlopu opiekuńczego (2 tygodnie rocznie na opiekę nad chorym członkiem rodziny, przy wypłacie 70%) oraz długoterminowego (do 6 tygodni, ale zwykle bezpłatnego).
Ile łącznie dni wolnych może mieć pracownik w Holandii?
Liczba faktycznych dni wolnych zależy od umowy, branży i układów zbiorowych. Przeciętnie, przy pełnym etacie, pracownik może liczyć na:
-
20–25 dni urlopu ustawowego
-
dodatkowe 5–10 dni z układów zbiorowych
-
8–10 dni wolnych z tytułu świąt państwowych (gdy wypadają w dni robocze)
-
zwolnienia okolicznościowe i rodzinne (np. ślub, pogrzeb, narodziny dziecka)
W praktyce wielu pracowników ma do dyspozycji 30–40 dni wolnych rocznie, nie licząc ewentualnych urlopów związanych z opieką lub chorobą.
Święta wolne od pracy w Holandii
W Holandii nie wszystkie święta państwowe są ustawowo wolne od pracy. Często zależy to od branży i układów zbiorowych. Oto lista najczęściej uznawanych dni wolnych w Holandii:
-
Nowy Rok (Nieuwjaarsdag) – 1 stycznia
-
Wielki Piątek (Goede Vrijdag) – nie zawsze wolny, zależy od pracodawcy
-
Poniedziałek Wielkanocny (Tweede Paasdag)
-
Dzień Króla (Koningsdag) – 27 kwietnia
-
Dzień Wyzwolenia (Bevrijdingsdag) – 5 maja (wolny raz na 5 lat w niektórych branżach)
-
Wniebowstąpienie Pańskie (Hemelvaartsdag)
-
Poniedziałek Zielonoświątkowy (Tweede Pinksterdag)
-
Boże Narodzenie – 25 i 26 grudnia (Eerste i Tweede Kerstdag)
Niektóre branże (np. transport, służba zdrowia, horeca) mogą mieć inne zasady dotyczące świąt – pracownicy otrzymują wtedy dzień wolny w innym terminie lub dodatek za pracę w święto.
Urlop w Holandii
Holenderski system pracy jest przyjazny dla pracownika – zapewnia minimalny poziom dni wolnych, ale jednocześnie pozwala na rozszerzenie tego prawa przez układy zbiorowe i wewnętrzne regulaminy firm. Pracownik może liczyć nie tylko na płatny urlop wypoczynkowy, ale także na zabezpieczenie w razie choroby, urlopy rodzinne czy święta państwowe. W porównaniu z wieloma innymi krajami – również z Polską – system ten zapewnia większą elastyczność i lepszą ochronę życia rodzinnego i prywatnego.